Voorzichtig afscheid van Windows

Nu mijn computer een beetje bejaard wordt, denk ik erover om het systeem een upgrade te laten ondergaan.  Daarbij zie ik meteen een nieuwe harde schijf in 't verschiet, die een SSD (solid state drive) zou moeten worden, omdat het lezen en schrijven nu de meeste tijd in beslag neemt. Het RAM geheugen zou ook wel een extra hulpchipje kunnen gebruiken. Erg kostbaar. Een nieuwe computer dan?

Eigenlijk is het onzinnig. Een tijdje geleden was deze computer toch prima? Met de nieuwe Windows 10 is het bergafwaarts gegaan, dat kan het oudje niet meer dragen.

Nu heb ik de pech dat ik een eerlijk betalende burger ben, dus ik heb een aantal software programma's waarvoor ik licentie heb betaald, en zeker de helft daarvan draait alleen op Windows. Geld uitgeven aan nieuwe hardware is jammer, maar geld weggooien omdat je een programma niet meer kan gebruiken is dat ook.

Toch wil ik voorzichtig proberen om Windows te verlaten. Vooral ook omdat het mijn stroom en computer gebruikt om allerlei privé zaken het internet op te sturen.

Lijstje

Het ligt voor de hand dat ik als besturingssysteem dan Linux ga gebruiken, en mijn ke

uze is gevallen op Elementary OS Loki. Je kunt het downloaden als je een zelf te bepalen bedrag doneert.

In windows zoek ik dan bij "programma's installeren en verwijderen" alle software op die ik vaak gebruik en belangrijk vind. Eigenlijk zijn dat er niet zo heel veel.

Daar zoek ik dan met wat moeite een vervanger onder Linux voor. Voor sommige programma's hoeft dat niet, omdat ze ook onder Linux beschikbaar zijn. Het meeste pijn doet toch wel het programma Xara Designer Pro. Dat is een mooi en makkelijk alles-in-een programma voor vektor-tekeningen en beeldbewerking, waar ik aan gewend ben geraakt.

Documenten

Voor documenten kun je het beste een cloud-opslagplaats nemen, zodat je er vanuit alle computers, virtuele servers en operating systemen bij kunt. Ik zelf heb al bijna alles op dropbox / google drive / stack staan. Bekijk voor de zekerheid de documentenmap, schoon die wat op, en kopieer de map dan naar een plek op dropbox.

Koudwatervrees

Sommige programma's durf ik dus niet meteen achter te laten. Ik besluit daarom eerst eens te proberen een Windows machine in de cloud te huren, en daar die paar programma's op te installeren, met licentie. Een Virtual Private Server bij Strato lijkt me een goede koop. Daar kan ik dan mijn Windows-programma's voorlopig op kwijt. Bovendien is hier geen windows 10 maar een Windows 2016 server editie. Eigenlijk is dit bedoeld om een webserver op te laten draaien. En natuurlijk nog één of een paar databases. De webserver IIS staat er al op. Ik maak daar nu in ieder geval geen gebruik van.

Wachtwoordspaghetti

De prijs van deze "wolkwindows" is tien euro per maand. En eigenlijk kun je dan een aantal maanden vooruit als je het vergelijkt met het aanschaffen van nieuwe hardware. Ik bestel natuurlijk wel de lichtste variant. Na ongeveer één werkdag na je eerste betaling van vijf euro, krijg je een aantal enthousiaste mails en een sms met inloggegevens. Je hebt dan eigenlijk drie inlogmomenten. Een voor je account op Strato, één voor je controlepaneel van de server, en één om op de server in te loggen als administrator met een remote desktop sessie. Dat is even nadenken waar je inlogt. De eerste keer gebruikte ik al een verkeerd wachtwoord. Maar uiteindelijk komt het wel goed. Onder windows kun je een "remote sessie" naar deze server starten en inloggen met het programma mstsc.exe. Dat ga ik natuurlijk steeds minder doen. Onder Linux installeer ik hiervoor Remmina.

We gaan virtueel

Mijn ervaring met deze Windows server is prima. Ik moet alleen nog een goede virusscanner vinden. De huidige F-Secure kan hier niet op geinstalleerd worden, helaas. Zelfs het werken met het grafisch programma gaat prima:

http://www.studeersite.nl/movies/wp/MistyNotes.webm

Ik heb er ook nog voor de mail eM Client opgezet, omdat het makkelijk was om het programma daar te installeren en de databasedirectory in zijn geheel van mijn Windows 10 computer naar deze server te kopieren. eM Client werkte meteen goed, met alle email-acounts werkend, zonder enige instellingen.Wel krijg je hier en daar mails van Google en Microsoft dat je vanaf een andere computer bent ingelogd. Later zal ik wel een ander oplossing zoeken als mailprogramma en mijn verlies aan licentiegeld nemen.

Video's en tv kijken gaat wat minder goed, wat schokkerig. Het kan ook natuurlijk met de remote desktop sessie te maken hebben. In ieder geval vind ik het niet echt een verlies. Video kijken kan ook op de Linux omgeving. Bovendien heb ik gemerkt, dat je via de Strato server geen NPO kunt kijken. Kennelijk staat de server in Berlijn. Van de andere kant kun je nu wel als je wil de Duitse zenders als ZDF of WDR kijken. Ook is het leuk dat je vanuit Berlijn een supersnelle internetverbinding hebt van ongeveer 400 Mbit/sec download én upload.

Elementary

De vluchtweg is klaar, nu kunnen we naar het nieuwe operating systeem. Download Elementary, nadat je een paar euro betaald hebt. Je krijgt dan een zogenaamd iso-bestand. Dit bestand kun je op een cd of dvd branden. Mijn computer heeft geen dvd-brander, dus maak ik van de mogelijkheid gebruik om dit op een usb-stick te zetten. 4 Gigabyte is al ruim voldoende. Om het systeem te installeren moet de usb-stick wel "bootable" zijn. Je moet namelijk je computer uitzetten, opnieuw starten en de software op de usb-stick laten opstarten. Het opstarten via de usb, moet je instellen in het zogenaamde BIOS-deel van de computer. Toegang tot dit BIOS krijg je door tijdens het opnieuw opstarten een paar keer op een functietoets te drukken. Meestal is dat functietoets 2 (F2), maar in de handleiding van je computer kun je vast vinden hoe je bij het BIOS moet komen. In het BIOS kun je dan instellen dat de computer ook van USB moet kunnen opstarten, of in ieder geval dat de USB-stick de eerste in de opstartvolgorde is.

Het iso-bestand op de usb-stick zetten kun je regelen op een moeilijke of een makkelijke manier. Ik probeerde het eerst op de moeilijke manier onder de commandline (cmd.exe), maar helaas lukte me dat niet.  De USB-stick bleek niet "bootable" en bij het opstarten negeerde de computer mijn met veel moeite geprepareerde usb stick. Download dan het programma Rufus, onder windows. En maak daarmee je USB-stick "bootable". Vergeet hierbij niet het iso-bestand als opstartbestand aan te geven.

Verjonging

Als je de computer opstart met de usb-stick in de computer, zal Linux het Windows-systeem herkennen. Je krijgt de keuze om Elementary even uit te proberen, Elementary naast Windows te installeren, of het hele systeem naar Elementary om te zetten. Dat laatste is wel af te raden, als je zo voorzichtig bent als ik. Ik koos voor de tweede optie, en tijdens de installatie verder alle instellingen die werden voorgesteld. Uiteindelijk krijg je Linux op je computer staan. Je kunt altijd nog switchen naar de oude Windows, als je tijdens het opstarten even goed oplet en met de cursortoetsen de Windows keuze selecteert.

Het kost even tijd om de alternatieve programma's uit het lijstje te installeren, maar alles werkt daarna prima. Het benaderen van de documenten in dropbox gaat goed, en het opstarten van de Virtuele windows server met Remmina is heel snel gedaan. In twee seconden heb je het windows-scherm voor je neus. Ik kan daar zelfs gewoon Xara en de e-mail-client aan laten staan, zodat ik meteen verder kan waar ik was gebleven, toen ik de vorige keer de verbinding verbrak.

Ik ben erg tevreden over Elementary OS Loki. Het opstarten gaat snel, de programma's laden snel en het systeem werkt weer fris en snel alsof het een nieuwe computer is.

Voor mensen is zo'n effectieve verjongingskuur jammer genoeg nog niet in zicht.